متولی امر اشتغال کشور کیست؟
بدون شک اشتغال جوانان امری بسیار مهم است که اکنون به یک چالش پیش‌روی دولت تبدیل شده است. اشتغال جوانان در افزایش آمار ازدواج و کاهش طلاق، افزایش جمعیت، کاهش بزهکاری، جلوگیری از مهاجرت جمعیت به شهرها و... تأثیر‌گذار است. پرسش اساسی این است که متولی ایجاد اشتغال که دولتمردان دائما وعده آن را می‌دهند کدام دستگاه است؟چگونه دولت خود را موظف به ایجاد اشتغال برای جوانان می‌داند و برای این کار چگونه برنامه‌ریزی کرده است؟ بطور کلی می توان مهمترین دغدغه خانواده ها و جوانان را اشتغال اعلام کرد و گفت: اگر اشتغال ایجاد شود خیلی از مشکلات حل می‌شود وقتی نیروی جوان ما مشغول کار باشد ناهنجاری و بزه کاری در جامعه کم می‌شود.
در وضعیتی که شرایط اشتغال‌زایی در بخش‌های مختلف فراهم است، دو رقمی شدن نرخ بیکاری در بسیاری از استان‌های کشور یک موضوع بسیار جدی به شمار می‌رود. ایجاد اشتغال در هر جامعه‌ای از اولویت‌های اساسی محسوب می‌شود اما بیکاری جوانان در کشور ما اکنون به مهمترین مشکل تبدیل شده و هر روز نیز این مشکل ابعاد جدی‌تری پیدا می‌کند. باید این موضوع مهم را مدنظر داشته باشیم که نرخ بیکاری در بین دانش‌آموختگان چشمگیرتر از افراد دیپلمه و زیر دیپلم است. یکی از شعارهای اصلی دولت یک‌رقمی‌شدن و کاهش نرخ بیکاری می باشد ولی تا زمانی زیر ساخت ها درست نگردند و نگاه مسئولان دولتی به سمت کارآفرینی نباشد، نه تنها نرخ بیکاری تک رقمی نخواهد شد بلکه روند صعودی نیز ادامه خواهد یافت. رشد میزان بیکاری در شهرها و روستاهای محروم یک زنگ خطر است که باید مسئولان آن را جدی بگیرند. رها شدن موضوع بیکاری و اشتغال نتایج منفی را به دنبال داشته است، به همان اندازه که جلوگیری از افزایش نرخ بیکاری مهم است، حفظ اشتغال موجود نیز بسیار ضروری به شمار می‌رود .
نکته مهم اینجاست چون همه دستگاهها متولی امر اشتغال می باشند هنوز متولی اصلی اشتغال در کشور مشخص نیست، که یک ضرب المثل در این خصوص داریم که آشپز چند نفر بشود آش یا شور می شود یا بی نمک، طبق قانون اساسی دولت مکلف به ایجاد اشتغال است و در واقع سایر قوا نقش یاری‌رسان را دارند و در بدنه دولت نیز باید یک وزارتخانه متولی و پاسخگوی موضوع اشتغال باشد زمانی که دو وزارتخانه کار و تعاون با هدف کوچک سازی دولت ادغام شدند، هیچ شرح وظیفه مشخصی برای وزارتخانه جدید یعنی وزارت کار، تعاون ورفاه اجتماعی در خصوص متولی امر اشتغال تعریف نشده است.
در حال حاضر مشخص نیست که در بحث اشتغال و بیکاری چه نهاد و وزارتخانه ای باید پاسخ دهد. وقتی نمایندگان مجلس وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی را به مجلس بکشانند تا درباره بیکاری توضیح دهد و بگوید برای اشتغال چه کرده است، می‌گوید بر اساس اساسنامه، این وزارتخانه و ادارات کار مسئول کارآفرینی نیستند در همین حال مسئولان وزارتخانه‌های مختلف که به نوعی در ایجاد اشتغال دخیل هستند هرگز خود را موظف به ایجاد اشتغال برای جوانان نمی‌دانند و هر یک دیگری را مسئول این کار قلمداد می‌کند.خوشبختانه دولت و وزارت کار قدم هایی را در راستای افزایش اشتغال و جلوگیری از بیکاری برداشتند اما با توجه به مشکلات اقتصادی موجود در کشور مشکل بیکاری همچنان حل نشده است.
زمانی که وزارت یا سازمانی متولی امر اشتغال باشد می‌تواند درجهت جلوگیری از افزایش بیکاری با مسئولان وزارت صنعت و معدن به دلیل واردات بی‌رویه برخورد کند. می تواند وزارت علوم و دانشگاهها را مجاب نماید در رشته‌هایی پذیرش دانشجو داشته باشند که بازار کار آنها اشباع نشده باشد.با توجه به اینکه هر سازمانی با سلیقه همان سازمان آمار متفاوتی را درباره میزان بیکاری درکشور مطرح می‌کند، آمارهای اشتباه در خصوص میزان بیکاری در کشور طرح می‌شود.
معتقدم اشتغال یک امر ملی است و همه دستگاههای اجرایی زیر نظر یک متولی اشتغال و پاسخگو، بسترهای توسعه اشتغال را فراهم آورند نتایج بهتری بدست خواهد آمد. برای ایجاد اشتغال، متولی خاصی در قانون مشخص نشده که ضروری است متولی آن مشخص شود تا این موضوع را به صورت ویژه پیگیری کند. بطور مثال تمامی دستگاهها برای نیروهای خود آموزش ضمن خدمت دارند ولی متولی اصلی آموزش فنی کشور، سازمان فنی و حرفه ای می باشد. جهت ایجاد زیر ساخت مناسب برای اشتغال، پیشنهاد ایجاد سازمان اشتغال کشور را به نمایندگان محترم برای ارائه طرح و دولت محترم برای ارئه لایحه می‌دهم.
غلامرضا پورشعبان
کارشناس ارشد کشاورزی و مشاور اشتغال